Blog door Lars Meijer

Als deelnemer van Pestpectief plaats je jezelf in een virtueel klaslokaal. Daarin word je gevraagd om pesten te observeren en keuzes te maken om in te grijpen. Vervolgens kijk je door de ogen van een student. Je zit dan achter in de klas en je zult zien dat je hierdoor hele andere dingen hoort en ziet als leerling, dan dat je als leeraar meekrijgt voorin de klas.

De tweede fase staat in het teken van het aanpakken. Hoe pak jij pesten concreet aan? Hierin maak je een reflectie over jezelf als leraar. Hoe pak je pesten aan en wat is daarin belangrijk voor jou? Dit gaat over hoe jij zelf in het leven en voor de klas staat. Misschien vind je uitlachen geen reden om in te grijpen, omdat iets ‘maar’ een grapje was. Toch? Wat tolereer je wel of niet en ben jij jezelf daar bewust van?

Tijdens de transferfase houden we een nabespreking. Hier licht iedere deelnemer zijn of haar visie en handelswijze toe. Je merkt dat hier vaak uiteenlopende meningen zijn. Het is goed dat deelnemers van elkaar leren en elkaars handelen proberen te begrijpen. Zo krijg je een beter inzicht in je eigen manier van werken. Daarnaast geeft gedragsdeskundige Anton Horeweg pedagogische feedback op de keuzes van de deelnemers.

Alle geleerde zaken, inzichten en ontwikkelingen worden tijdens de Transfer fase genoteerd in het actieplan. Dit plan geldt als leidraad voor deelnemers over hoe pesten in de ‘echte’ klas aan te pakken.

Na een try-out in de klas van onderwijsassistente ging het snel. ‘De reacties waren zo enthousiast en dankzij positieve feedback van studenten kwam deze training bij mij terecht. We willen als school vooruitstrevend lesgeven. Digitale lessen en de diensten van Pestpectief passen daar goed bij’, vertelt Boven. Het praktisch nut van deze training was direct zichtbaar en ook de studenten van het Alfa-college zijn enthousiast.

‘Zelf heb ik aan de try-out meegedaan op school. Ik merkte door de VR-training dat je in de praktijk veel mist in de klas. Hoe word ik alerter in de klas en zorg ik ervoor dat ik alles meekrijg? Dit is één van de vragen waarmee je geconfronteerd wordt tijdens de training van Pestpectief‘, zegt Sarah, tweedejaars student aan de opleiding tot onderwijsassistente. ‘Je denkt dat je alles wel doorhebt, maar in de praktijk valt dat vies tegen’, voegt ze hieraan toe.

Ook Anneloes, docent aan het Alfa-college, vindt het fijn dat er een grotere focus op het tegengaan van pesten op scholen plaatsvindt: ‘Op basisscholen komt pesten regelmatig voor. Studenten die te maken krijgen met eigen studenten vinden het fijn om daar op voorhand handvatten bij te krijgen. Je merkte op school dat studenten die de training niet hebben gevolgd, dit toch ook wel graag wilden doen.’

Anneloes staat zelf al dertien jaar voor de klas en blijft nog telkens bijleren, ook op het gebied van pesten. Zelf heeft ze kort meegedaan, maar veelal gekeken naar hoe haar studenten aan de gang zijn gegaan met de training: ‘Vooral omdat jullie met een VR-bril langskwamen om iedereen iets nieuws te leren op een interactieve manier. Zowel de manier waarop informatie over werd gebracht op studenten was leuk en nieuw, maar ook verrassend voor hen. Veel studenten kwamen voor het eerst in contact met deze nieuwe, virtuele manier van leren en werden daar erg enthousiast over. Ze zagen signalen in het virtuele klaslokaal die ze in de praktijk nog niet op die manier hadden meegemaakt’.

Soms gaat dat om grote signalen of omdat er wordt gefluisterd achter in de klas. Opleidingsmanager Boven beaamt dat ook: ‘Ik vond het zelf ook interessant om de verschillende perspectieven mee te maken. Als docent voor de klas hoorde ik niet alles, maar als student wel. Daardoor deed ik verrassende inzichten op’. Boven vindt dat de methodiek van Pestpectief bewijst dat de groeiende roep om ander onderwijs klopt: ‘De impact van deze training gaat mensen verrassen. De praktische methodiek en een professional die je helpt om jezelf onder de loep te nemen. Dat is een unieke manier om leuk en veilig te leren’.

Tijdens de VR-training van Pestpectief worden je resultaten bijgehouden, waarna je een onderbouwing krijgt op je handelen van een expert. Ook volgt er een groepsdiscussie, waarin iedereen elkaars handelen en opgedane inzichten bespreekt. ‘Pestpectief werkte goed voor mijn zelfvertrouwen voor de klas. Het is fijn dat ik in een gecontroleerde wereld eerst kon proberen en fouten mocht maken. Na mijn handelingen gingen we als groep de diepte in, wat ik zeer waardevol vond’, geeft studente Sarah aan.

‘Dankzij Pestpectief heb ik mezelf nogmaals onder de loep genomen en ben ik gaan nadenken over mijn gedrag. Welk gedrag toon ik in het klaslokaal en waar komt dat gedrag vandaan? Is mijn gedrag in het klaslokaal objectief genoeg? Dat zijn allemaal vragen die je jezelf stelt tijdens de training.’ vervolgt Sarah met overtuiging.

Anneloes zag ook dat haar studenten zich bewuster werden van hun gedrag door de training van Pestpectief: ‘Ik zag dat ze erg enthousiast waren. Vooral ook verbijsterd over wanneer ze wel en niet handelen ten opzichte van elkaar. De daaropvolgende groepstraining hielp ook enorm, want de studenten waren open over pesten en toonden wederzijds respect naar elkaar’.

In enkel één dag leer je niet om alle vormen van pesten op school onder controle te krijgen, dat is een continu proces. Alle gebruikers van Pestpectief gaan naar huis met een persoonlijk actieplan, op basis van hun handelen en gedeelde inzichten. Dit actieplan fungeert als basis voor de student om zijn of haar handelen uit de training in de praktijk te brengen.

‘Zelf sta ik nu twee dagen per week voor de klas. Daar merk ik dat ik automatisch meer op pesten let, omdat ik me er bewuster van ben’, geeft Sarah aan. Ook docent Anneloes is het daarmee eens: ‘De studenten in mijn klas zijn zich bewuster geworden van wat er allemaal bij pesten komt kijken. Er is meer openheid om pesten met elkaar te bespreken, het onderwerp is nu makkelijker bespreekbaar dan voorheen’.

‘Over een jaartje mag ik weer. Dan zit ik in de derde klas en komt de training terug in mijn lesaanbod. Van mij mag iedereen deze training wel al ontvangen in het eerste jaar!’, geeft Sarah aan. De eerste lessen op het Alfa-college met Pestpectief vinden plaats vanaf februari 2021.